Nadmierna twardość wody jest przyczyną powstawania kamienia kotłowego (a co za tym idzie zmniejszenia wydajności procesu grzewczego w urządzeniach pracujących na zasadzie wymiany ciepła).

Klasyfikacja wody wg jej twardości:
  • < 5 °d woda bardzo miękka
  • 5 - 10 °d woda miękka
  • 10 - 20 °d woda średnio twarda
  • 20 - 30 °d woda twarda
  • > 30 °d woda bardzo twarda


  • Zmiękczanie wody polega na usuwaniu twardości na drodze wymiany jonowej. Twardość ogólna, będąca sumą twardości węglanowej i niewęglanowej jest usuwana na kationicie silnie kwaśnym w cyklu sodowym – podczas przepływu wody przez żywicę jonowymienną powodujące twardość jony wapnia (Ca2+) i magnezu (Mg2+) wymieniane są na jony sodu (Na+). Gdy zdolność jonowymienna złoża zostanie wyczerpana, jest ono poddawane regeneracji roztworem soli kuchennej (NaCl). Częstość regeneracji zmiękczacza zależy od twardości oraz ilości uzdatnianej wody. Zmiękczacze dobiera się biorąc pod uwagę zdolności jonowymienne urządzenia, tj. iloczyn trzech następujących wartości:
  • twardości wody surowej [°d];
  • przepływu hydraulicznego [m3/h];
  • czasu tworzenia się solanki potrzebnej do regeneracji żywicy jonowymiennej [ok. 6 h].

  • Zmiękczacze mogą być jednokolumnowe, jak również dwukolumnowe, zapewniające nieprzerwaną dostawę wody zmiękczonej.
    Przed zmiękczaczem powinien być zainstalowany filtr mechaniczny, który zabezpieczy głowicę sterującą zmiękczacza i żywicę jonowymienną przed zanieczyszczeniami mechanicznymi, przyczyniając się tym samym do lepszej pracy i przedłużenia żywotności urządzenia

    Głowice sterujące zmiękczaniem i odżelazianiem wody

    Urządzenia zmiękczające wodę mogą być sterowane za pomocą głowic różnych producentów:
  • ze sterownikiem czasowym (EC) - regeneracja następuje w zaprogramowanych odstępach dobowych, o zadanej godzinie;
  • ze sterownikiem objętościowo-czasowym (DC) - regeneracja następuje po zmiękczeniu zaprogramowanej objętości wody.
  • Stacja zmiękczania z wydzielonym zbiornikiem na sól